Stanisław Konarski pochodził ze średniozamożnej szlachty. Był wychowankiem szkoły pijarskiej –zakonu, który prowadził szkoły dla ubogich (w Polsce kształciła się w tych szkołach szlachta)
Konarski przyszedł na świat 30 września 1700 jako Hieronim Franciszek. Imię Stanisław przybrał po wstąpieniu do zakonu pijarów w 1715 roku. Następnie studiował w Rzymie, przez kilka lat podróżował po Europie.
Po powrocie do kraju założył w Warszawie w 1740 roku Collegium Nobilium – nowoczesną szkołę mającą służyć kształceniu synów magnaterii. Kładziono w niej nacisk na praktyczny wymiar nauki i patriotyczne wychowanie. Konarski zajmował się nie tylko reformowaniem szkolnictwa, postulował także reformę ustroju państwa. W dziele "O skutecznym rad sposobie" postulował zniesienie liberum veto i wprowadzenie zasady większościowej.
Program Colegium Nobilium obejmował podobne jak dziś przedmioty nauczania:
- język ojczysty
- języki nowożytne (j. francuski; j. niemiecki, a dla chętnych także j. włoski)
- historia
- geografia
- podstawy prawa ojczystego i międzynarodowego
- nauki matematyczno - fizyczne i przyrodnicze
- zarys architektury z rysunkiem technicznym
- buchalteria (dzisiejsza rachunkowość) - wychowanie fizyczne
- przygotowanie wojskowe
- śpiew
- muzyka
- taniec
- nauka dobrego wychowania (dzisiejsze lekcje wychowawcze)
- religia
Nowatorski jak na tamte czasy był pogląd Konarskiego, iż wszyscy ludzie są równi. Prawdziwe szlachectwo rozumiał jako kultywowanie cnoty, krytykował moralne wykroczenia szlachty – dumę, pychę, pieniactwo i pijaństwo. Za pierwszą cnotę w wychowaniu moralnym uważał posłuszeństwo (O skutecznym rad sposobie).
„Temu, który odważył się być mądrym” – to łacińska dewiza umieszczona na medalu wręczonym w 1771 roku przez króla Stanisława Augusta Poniatowskiego pijarowi, księdzu Stanisławowi Konarskiemu (1700–1773) w uznaniu jego zasług w edukacji polskiej szlachty i propagowaniu idei reformy ustroju Rzeczypospolitej.
ZŁOTE MYŚLI NASZEGO PATRONA
„CELEM WSZYSTKICH SZKÓŁ JEST PRZEDE WSZYSTKIM USZLACHĘTNIE SERC I DUSZ”
„JAKA JEST MŁODZIEŻ W RZECZYPOSPOLITEJ, TAKA SWEGO CZASU BĘDZIE RZECZYPOSPOLITA”
„RZETELNEJ NAUKI CIĄGLE NAM POTRZEBA”
„DOKŁADAJCIE WSZELKICH STARAŃ, KSZTAŁCĄC SERCE - CNOTAMI, UMYSŁ- NAUKAMI, CIAŁO - ĆWICZENIAMI”
„MIEJMY ODWAGĘ BYĆ MĄDRYMI, ABYŚMY UMIELI ODRÓŻNIAĆ DOBRO OD ZŁA”
„UCZ SIĘ, BO NAUKA PRAWDĘ OD FAŁSZU, DOBRE OD ZŁEGO, PEWNOŚĆ OD WĄTPLIWOŚCI ODDZIELA”
„DUŻO CZYTAJ, BO LEKTURA PRZYCZYNIA SIĘ DO WYKSZTAŁCENIA CNOTLIWYCH I WIELKICH MĘŻÓW RZECZYPOSPOLITEJ”
„BĄDŹ WIERNY OJCZYŹNIE, BO OJCZYZNA POTRZEBUJE PRZYZWOITYCH OBYWATELI”
„NIGDY NIE ŻAŁUJ PRACY I STARANIA W NAUCE”
„NIE UPADAJ NA DUCHU I NIE TRAĆ NADZIEI NAWET W NAJWIĘKSZYCH NIESZCZĘŚCIACH”
„NIE USTĘPUJ PRZED ZŁYMI LUDŹMI, PRZECIWNIE – ŚMIAŁO WYSTĘPUJ WIERNY, A NIEPRZYJACIOŁOM WYBACZA”
„WYPOWIADAJ SWOJĄ PRAWDĘ JASNO I SPOKOJNIE”
„WSZĘDZIE, GDZIE MŁODY CZŁOWIEK SIĘ ZNAJDZIE, MA Z ODDANIEM SŁUŻYĆ OJCZYŹNIE…”
PRZECIW NIM”
„BĄDŹ MĄDRY, BO CZŁOWIEK MĄDRY JEST DLA PRZYJACIÓŁ SZCZERY I WIERNY, A NIEPRZYJACIOŁOM WYBACZA”
„WYPOWIADAJ SWOJĄ PRAWDĘ JASNO I SPOKOJNIE”
„WSZĘDZIE, GDZIE MŁODY CZŁOWIEK SIĘ ZNAJDZIE, MA Z ODDANIEM SŁUŻYĆ OJCZYŹNIE…”
